کد مطلب:509 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:465
احکام وضو
س 100: به نیت طهارت برای نماز مغرب وضو گرفتم، آیا برای من با این وضو مسّ قرآن كریم و خواندن نماز عشا جایز است؟
بعد از آنكه وضو به طور صحیح محقّق شد، تا زمانی كه باطل نشده است، انجام هر عمل مشروط به طهارت، با آن جایز است.
س 101: كسی كه در جلوی سرش موی مصنوعی گذاشته است و در صورت نگذاشتن آن به مشقت می افتد، آیا مسح بر موی مصنوعی برای او جایز است؟
موی مصنوعی اگر به نحو كلاه گیس باشد، واجب است برای مسح آن را بردارد، ولی اگر موی مصنوعی بر پوست سركاشته شده باشد و برداشتن آن از جلوی سر باعث عسر و حرجی شود كه عادتا قابل تحمل نیست، مسح بر روی آن مجزی است.
س 102: شخصی گفته است كه هنگام وضو فقط باید دو مشت آب بر صورت ریخته شود، و اگر بار سوم آب ریخته شود وضو باطل خواهد بود. آیا این سخن صحیح است؟
شستن اعضاء در وضو، بار اوّل واجب و بار دوّم جائز و بیش از آن مشروع نیست لكن ملاك برای تعیین هر بار، قصد انسان است، پس اگر به قصد بار اوّل چند مرتبه آب بریزد اشكال ندارد.
س 103: آیا در وضوی ارتماسی جایز است كه چند بار دست و صورت را داخل آب كنیم یا این كه فقط دوبار جایز است؟
فقط دو بار می توان دست و صورت را وضوی ارتماسی داد بار اوّل واجب، و بار دوّم جائز است و بیش از آن، مشروع نیست. ولی در وضوی ارتماسی در مورد دستها باید قصد شستن وضوئی آنها هنگام خارج كردن آنها از آب باشد، تا بتوان از این طریق مسح را با آب وضو انجام داد.
س 104: آیا چربیهائی كه به طور طبیعی در مو و صورت به وجود می آیند، مانع محسوب می شوند؟
مانع محسوب نمی شود، مگر آنكه به حدّی باشد كه مانع از رسیدن آب به پوست و مو گردد.
س 105: مدت زمانی مسح پاهایم را از سر انگشتان انجام نمی دادم، بلكه فقط روی پا و مقداری از انگشتان را مسح می كردم؛ آیا این مسح صحیح بوده است؟ و در صورت عدم صحت، نمازهائی را كه خوانده ام باید قضا كنم؟
اگر مسح پا شامل سر انگشتان پا نباشد، وضو باطل و قضای نمازهای خوانده شده، واجب است. و در صورتی كه انسان شك داشته باشد كه آیا هنگام مسح، از سر انگشتان پا مسح می كرده است یا نه؟ وضو و نمازهای خوانده شده محكوم به صحت هستند.
س 106: بر آمدگی روی پا كه هنگام مسح، دست باید تا آنجا كشیده شود، كدام است؟
باید مسح پا را تا مفصل بكشند.
س 107: وضو در مساجد و مراكز و ادارات دولتی كه دولت در سایر كشورهای اسلامی بنا می كند، چه حكمی دارد؟
جایز است و مانع شرعی ندارد.
س 108: چشمه ای است كه سرچشمه آن در زمین ملكی شخصی قرار دارد. اگر بخواهیم آب آن را به وسیله لوله به منطقه ای كه چند كیلومتر با آن فاصله دارد، انتقال دهیم، باید لوله از زمین های ملكی این شخص و افراد دیگر عبور نماید، آیا در صورت عدم رضایت مالكین زمین ها، استفاده از آب چشمه برای وضو و غسل و سایر تطهیرات جایز است؟
اگر چشمه، در كنار و خارج از ملك غیر، خود به خود جوشیده و قبل از جریان آن بر زمین، وارد لوله شده و به منطقه منظور هدایت شود در صورتی كه استفاده از آب عرفا تصرّف در ملك غیر محسوب نشود، اشكال ندارد.
س 109: سازمان آب، نصب پمپ فشار و استفاده از آن را ممنوع اعلام كرده است، ولی در برخی از محلّه ها فشار آب ضعیف است و ساكنان آن مجبورند كه برای استفاده از آب در طبقات بالای ساختمانها از پمپ فشار استفاده كنند، با توجه به این مسأله به دو سؤال زیر پاسخ فرمایید؟
الف: آیا نصب پمپ فشار آب جهت استفاده از آب بیشتر از نظر شرعی جایز است؟
ب: در صورت عدم جواز استفاده از پمپ فشار آب، وضو و غسل با آبی كه بوسیله پمپ جذب می شود چه حكمی دارد؟
در فرض سؤال، نصب و استفاده از پمپ فشار جایز نیست، و وضو و غسل با آبی كه بوسیله پمپ به دست می آید، محل اشكال است.
س 110: نظر جنابعالی درباره وضو گرفتن قبل از داخل شد وقت نماز چیست؟ در پاسخ به یكی از استفتائات فرموده اید كه با وضوئی كه نزدیك اول وقت نماز گرفته می شود، می توان نماز خواند. منظور شما از نزدیك اول وقت نماز، چه مقدار است؟
ملاك صدق عرفی نزدیكی وقت نماز است، و اگر در آن وقت برای نماز وضو گرفته شود، اشكال ندارد.
س 111: آیا شخصی كه وضو می گیرد، مستحب است هنگام مسح قسمت پائین انگشتان پا یعنی جائی را كه موقع راه رفتن با زمین تماس پیدا می كند، مسح نماید؟
محل مسح پا عبارت است از روی پا از سر یكی از انگشتان تا مفصل ساق، و استحباب مسح پائین انگشتان پا ثابت نشده است.
س 112: اگر شخص وضو گیرنده، هنگام شستن دستها و صورت به قصد وضو اقدام به باز و بسته كردن شیر آب نماید، این كار او چه حكمی دارد؟
اشكال ندارد و به صحت وضو لطمه ای نمی زند. ولی اگر بعد از فراغت از شستن دست چپ و قبل از مسح با آن، دستش را روی شیری كه خیس است بگذارد و آب وضوی دست با آب خارج از وضو مخلوط شود، صحت مسح با رطوبتی كه مختلط از آب وضو و آب خارج است، محل اشكال می باشد.
س 113: آیا برای مسح می توان از غیر آب وضو استفاده كرد؟ و همچنین آیا مسح سر حتما باید با دست راست و از بالا به پایین باشد؟
مسح سر و پاها باید با رطوبتی كه از آب وضو در دستها مانده، كشیده شود و اگر رطوبتی باقی نمانده باید از ریش یا ابرو رطوبت گرفته و مسح نماید و احتیاط آن است كه مسح سر با دست راست باشد، ولی كشیدن مسح از بالا به پایین لازم نیست.
س 114: بعضی از زنها ادعا می كنند كه وجود رنگ روی ناخن مانع وضو نیست و مسح روی جوراب نازك هم جایز است. نظر شریف جنابعالی در این باره چیست؟
در صورتی كه رنگ دارای جرم باشد، مانع از رسیدن آب به ناخن می باشد و وضو باطل است و مسح بر جوراب هر قدر هم نازك باشد، صحیح نیست.
س 115: آیا مجروحان جنگی كه قطع نخاع شده اند و قدرت نگهداری بول را ندارند، جایز است در نماز جمعه شركت كرده و به خطبه ها گوش دهند و با عمل به وظیفه شخص مسلول، نماز جمعه و عصر را بخوانند؟
شركت آنان در نماز جمعه اشكال ندارد، ولی با توجه به اینكه بر آنان واجب است كه بعد از وضو گرفتن بدون فاصله زمانی، شروع به خواندن نماز كنند، بنابراین وضوی قبل از خطبه های نماز جمعه در صورتی برای خواندن نماز جمعه كافی است كه بعد از وضو حدثی از آنان سر نزند.
س 116: شخصی كه قادر بر وضو گرفتن نیست، فرد دیگری را برای انجام وضو به نیابت می گیرد و خودش نیت نموده و با دست خود مسح می كند و اگر قادر بر مسح نباشد نایب دست او را گرفته و با آن مسح می نماید. اگر از این كار هم عاجز باشد، نائب از دست او رطوبت گرفته و مسح می كند. حال، اگر این شخص دست نداشته باشد، چه حكمی دارد؟
اگر این شخص كف دست نداشته باشد، برای مسح، رطوبت از ساعد او گرفته می شود، و اگر ساعد هم نداشته باشد، رطوبت از صورت او گرفته شده و سر و پا با آن مسح می شوند.
س 117: در نزدیكی محل برگزاری نماز جمعه مكانی برای وضو گرفتن وجود دارد كه تابع مسجد جامع است و پول آب آن از غیر بودجه مسجد پرداخت می شود. آیا شركت كنندگان در نماز جمعه جایز است كه از آن آب استفاده كنند؟
چون آب آن برای وضو گرفتنِ همه نمازگزاران بطور مطلق قرارداده شده است، استفاده از آن اشكال ندارد.
س 118: آیا وضوئی كه قبل از نماز ظهر و عصر گرفته شده، برای خواندن نماز مغرب و عشا هم با علم به این كه در این مدت هیچیك از مبطلات وضو از وی سرنزده است، كافی است؟ یا آنكه هر نمازی نیت و وضوی جداگانه ای دارد؟
برای هر نمازی وضوی جداگانه لازم نیست. با یك وضو تا زمانی كه باطل نشده، می تواند هر مقدار نماز كه می خواهد بخواند.
س 119: آیا وضو گرفتن به نیت نماز واجب قبل از داخل شدن به وقت آن جایز است؟
وضو گرفتن برای خواندن نماز واجب، اگر نزدیك داخل شدن به وقت آن باشد. اشكال ندارد.
س 120: به علت فلج شدن هر دو پایم به كمك كفش طبی و عصای چوبی راه می روم، و چون به هیچ وجه بیرون آوردن كفش هنگام وضو برایم امكان ندارد، امیدوارم وظیفه شرعی مرا در رابطه با مسح هر دو پا بیان فرمائید.
اگر بیرون آوردن كفش برای مسح پاها برای شما خیلی سخت و دشوار است ، مسح بر روی كفش كافی و مجزی است.
س 121: اگر بعد از رسیدن به مكانی تا چند فرسخی آن به جستجوی آب بپردازیم و آب آلوده و كثیفی را بیابیم، در این حالت تیمم برای ما واجب است یا وضو گرفتن با آن آب؟
اگر آن آب پاك و مطلق باشد و استعمال آن ضرری نداشته باشد و خوف ضرر هم در بین نباشد، وضو واجب است و نوبت به تیمم نمی رسد.
س 122: آیا وضو به خودی خود مستحب است؟ و آیا می توان قبل از داخل شدن به وقت نماز به قصد قربت وضو گرفت و با همان وضو نماز خواند؟
وضو به قصد طهارت از نظر شرعی مستحب و مطلوب است و خواندن نماز با وضوی مستحب جایز است.
س 123: كسی كه همیشه در وضویش شك می كند، چگونه می تواند به مسجد برود و نماز بخواند و به قرائت قرآن كریم و زیارت معصومین علیهم السلام بپردازد؟
شك در بقای طهارت بعد از وضو اعتبار ندارد، و تا یقین به نقض وضو پیدا نكرده است می تواند با آن نماز بخواند و قرآن قرائت كند و به زیارت برود.
س 124: آیا در صحت وضو شرط است كه آب بر همه قسمت های دست جریان پیدا كند یا آنكه كشیدن دست تر بر آن كافی است؟
صدق شستن منوط به رساندن آب به تمام عضو است هر چند بوسیله دست كشیدن باشد. ولی مسح اعضاء با دست مرطوب به تنهائی كافی نیست.
س 125: آیا در مسح سر، مرطوب شدن مو كافی است یا این كه رطوبت باید به پوست سر هم برسد؟
مسح بر پوست سر واجب نیست. بلكه بر موی قسمت جلوی سر كافی است.
س 126: كسی كه از موی مصنوعی استفاده می كند مسح سر را چگونه انجام دهد؟ و وظیفه او راجع به غسل چیست؟
اگر موی كاشته شده، قابل برداشتن نبوده و یا ازاله آن مستلزم ضرر و مشقت باشد و با وجود موها قدرت بر رساندن رطوبت به پوست سر نباشد، مسح بر روی همین موها كافی است، و غسل نیز همین حكم را دارد.
س 127: ایجاد فاصله زمانی در شستن اعضاء هنگام وضو یا غسل، چه حكمی دارد؟
فاصله زمانی (عدم موالات) در غسل اشكال ندارد. ولی در وضو اگر فاصله به مقداری باشد كه اعضای قبلی خشك شوند، وضو باطل است.
س 128: وضو و نماز كسی كه پی در پی از او باد به مقدار كم خارج می شود، چه حكمی دارد؟
اگر نتواند وضوی خود را تا آخر نماز حفظ كند و تجدید وضو در اثناء نماز هم برای او خیلی دشوار باشد، می تواند با هر وضوئی یك نماز بخواند، یعنی برای هر نماز به یك وضو اكتفا كند، هر چند وضوی او در بین نماز باطل شود.
س 129: بعضی از افرادی كه در مجتمع های مسكونی زندگی می كنند، از پرداخت هزینه خدماتی كه از آنها استفاده می كنند از قبیل هزینه آب سرد و گرم، تهویه، نگهبانی و مانند آنها، خودداری می كنند. آیا روزه و نماز و سایر عبادات این افراد كه بار مالی این خدمات را بدون رضایت همسایگان به دوش آنان می اندازند، از نظر شرعی باطل است؟
هر یك از مشتركین از نظر شرعی به مقداری كه از امكانات مشترك استفاده می كند، نسبت به هزینه خدمات مدیون است، و اگر از پرداختِ پول آب، امتناع كند، وضو و غسل او محل اشكال و بلكه باطل است.
س 130: شخصی غسل جنابت نموده و بعد از گذشت سه تا چهار ساعت می خواهد نماز بخواند، ولی نمی داند غسلش باطل شده است یا خیر؟ اگر احتیاطا وضو بگیرد، اشكال دارد یا خیر؟
در فرض مذكور وضو واجب نیست، ولی احتیاط هم مانعی ندارد.
س 131: آیا كودك نا بالغ، محدث به حدث اصغر می شود ؟ آیا می توان قرآن را در دسترس او قرارداد تا آن را مسّ كند؟
بله، با عارض شدن مبطلات وضو، كودك نابالغ هم محدث می شود، ولی مس كتابت قرآن بر او حرام نیست و بر مكلّف واجب نیست او را از دست زدن به نوشته قرآن باز دارد.
س 132: اگر عضوی از اعضای وضو بعد از شستن آن و قبل از اتمام وضو ، نجس شود، چه حكمی دارد؟
نجس شدن آن عضو، به صحت وضو ضرر نمی رساند، ولی تطهیر آن عضو برای پاك شدن از نجاست بخاطر نماز واجب است.
س 133: آیا بودن چند قطره آب بر روی پا هنگام مسح، برای وضو ضرر دارد؟
واجب است كه محل مسح از آن قطرات خشك شود تا هنگام مسح، رطوبت دست بر پا تأثیر بگذارد نه بر عكس.
س 134: كسی كه دست راست او از بالای مرفق قطع شده، آیا مسح پای راست از او ساقط است؟
مسح پای راست از او ساقط نمی شود، بلكه باید با دست چپ بر آن مسح كند.
س 135: كسی كه در اعضای وضوی او زخم یا شكستگی باشد، چه وظیفه ای دارد؟
اگر در اعضای وضو زخم یا شكستگی است و روی آن باز باشد و آب برای آن ضرر ندارد، باید آن را بشوید و اگر شستن آن مضر است باید اطراف آن را بشوید، و احتیاط آن است كه اگر كشیدن دست تر بر آن ضرر ندارد، دست تر بر آن بكشد.
س 136: كسی كه محل مسح او زخم است، چه وظیفه ای دارد؟
اگر نمی تواند روی زخم محل مسح دستِ تر بكشد باید به جای وضو تیمم كند. ولی در صورتی كه می تواند پارچه ای روی زخم قرار دهد و بر آن دست بكشد، احتیاط آن است كه علاوه بر تیمم، وضو نیز با چنین مسحی بگیرد.
س 137: كسی كه جاهل به بطلان وضویش است و بعد از وضو متوجه آن می شود، چه حكمی دارد؟
اعاده وضو برای اعمال مشروط به طهارت، واجب است، و اگر با وضوی باطل نماز خوانده باشد، اعاده آن نیز واجب می باشد.
س 138: كسی كه در یكی از اعضای وضویش زخمی وجود دارد كه حتی اگر جبیره هم بر روی آن قرار دهد دائما از آن خون می آید، چگونه باید وضو بگیرد؟
واجب است جبیره ای را بر روی زخم بگذارد كه خون از آن بیرون نمی آید، مثل نایلون.
س 139: آیا خشك كردن رطوبت بعد از وضو مكروه است؟ در مقابل، آیا خشك نكردن آن مستحب است؟
اگر دستمال یا پارچه معینی را مخصوص این كار قرار دهد، اشكال ندارد.
س 140: آیا رنگ مصنوعی كه زنها از آن برای رنگ كردن موی سر و ابروی شان استفاده می كنند، مانع از صحت وضو و غسل است؟
اگر صرفا رنگ باشد و دارای جرمی نباشد كه مانع از رسیدن آب به مو شود، وضو و غسل صحیح است.
س 141: آیا جوهر از موانعی است كه وجود آن بر روی دست باعث بطلان وضو می شود؟
اگر جوهر دارای جرم بوده و مانع از رسیدن آب به پوست شود، وضو باطل است، و تشخیص این موضوع بر عهده مكلّف می باشد.
س 142: اگر رطوبت مسح سر به رطوبت صورت متصل شود، آیا وضو باطل می شود؟
از آنجائی كه مسح پاها باید با رطوبتی كه از آب وضو در كف دو دست باقی مانده صورت بگیرد، لذا باید هنگام مسح سر، دست به قسمت بالای پیشانی نرسد و با رطوبت صورت برخورد نكند تا این كه رطوبت دست كه هنگام مسح پا به آن نیاز دارد با رطوبت صورت مخلوط نشود.
س 143: شخصی كه وضویش نسبت به وضوی متعارف بین مردم وقت بیشتری می گیرد، برای یقین پیدا كردن به شستن اعضای وضو چه كاری باید انجام دهد؟
باید از وسوسه اجتناب نماید، و برای این كه شیطان از او ناامید شود، باید به وسوسه ها اعتناء نكند و كوشش كند كه همانند سایر اشخاص به مقداری كه از نظر شرعی واجب است، اكتفا نماید.
س 144: بعضی از قسمت های بدنم خالكوبی شده است، گفته می شود كه غسل و وضو و نمازم باطل هستند و نمازی از من پذیرفته نمی شود. امیدوارم مرا در این باره راهنمائی فرمائید.
اگر خالكوبی مجرد رنگ باشد و یا در زیر پوست بوده و بر ظاهر پوست چیزی كه مانع از رسیدن آب بر آن شود، وجود نداشته باشد، وضو و غسل و نماز صحیح است.
س 145: اگر بعد از خروج بول، انسان استبراء كرد و وضو گرفت و سپس رطوبتی كه مردد بین بول و منی است از او خارج شد، چه حكمی دارد؟
در فرض سؤال، برای تحصیل یقین به طهارت از حدث، واجب است كه هم غسل كند و هم وضو بگیرد.
س 146: لطفا تفاوت وضوی زن و مرد را بیان فرمائید.
بین زن و مرد در افعال و كیفیت وضو فرقی نیست، جز این كه برای مردها مستحب است كه هنگام شستن آرنج از قسمت بیرونی آن شروع كنند و زنها از قسمت داخلی آن.
بعد از آنكه وضو به طور صحیح محقّق شد، تا زمانی كه باطل نشده است، انجام هر عمل مشروط به طهارت، با آن جایز است.
س 101: كسی كه در جلوی سرش موی مصنوعی گذاشته است و در صورت نگذاشتن آن به مشقت می افتد، آیا مسح بر موی مصنوعی برای او جایز است؟
موی مصنوعی اگر به نحو كلاه گیس باشد، واجب است برای مسح آن را بردارد، ولی اگر موی مصنوعی بر پوست سركاشته شده باشد و برداشتن آن از جلوی سر باعث عسر و حرجی شود كه عادتا قابل تحمل نیست، مسح بر روی آن مجزی است.
س 102: شخصی گفته است كه هنگام وضو فقط باید دو مشت آب بر صورت ریخته شود، و اگر بار سوم آب ریخته شود وضو باطل خواهد بود. آیا این سخن صحیح است؟
شستن اعضاء در وضو، بار اوّل واجب و بار دوّم جائز و بیش از آن مشروع نیست لكن ملاك برای تعیین هر بار، قصد انسان است، پس اگر به قصد بار اوّل چند مرتبه آب بریزد اشكال ندارد.
س 103: آیا در وضوی ارتماسی جایز است كه چند بار دست و صورت را داخل آب كنیم یا این كه فقط دوبار جایز است؟
فقط دو بار می توان دست و صورت را وضوی ارتماسی داد بار اوّل واجب، و بار دوّم جائز است و بیش از آن، مشروع نیست. ولی در وضوی ارتماسی در مورد دستها باید قصد شستن وضوئی آنها هنگام خارج كردن آنها از آب باشد، تا بتوان از این طریق مسح را با آب وضو انجام داد.
س 104: آیا چربیهائی كه به طور طبیعی در مو و صورت به وجود می آیند، مانع محسوب می شوند؟
مانع محسوب نمی شود، مگر آنكه به حدّی باشد كه مانع از رسیدن آب به پوست و مو گردد.
س 105: مدت زمانی مسح پاهایم را از سر انگشتان انجام نمی دادم، بلكه فقط روی پا و مقداری از انگشتان را مسح می كردم؛ آیا این مسح صحیح بوده است؟ و در صورت عدم صحت، نمازهائی را كه خوانده ام باید قضا كنم؟
اگر مسح پا شامل سر انگشتان پا نباشد، وضو باطل و قضای نمازهای خوانده شده، واجب است. و در صورتی كه انسان شك داشته باشد كه آیا هنگام مسح، از سر انگشتان پا مسح می كرده است یا نه؟ وضو و نمازهای خوانده شده محكوم به صحت هستند.
س 106: بر آمدگی روی پا كه هنگام مسح، دست باید تا آنجا كشیده شود، كدام است؟
باید مسح پا را تا مفصل بكشند.
س 107: وضو در مساجد و مراكز و ادارات دولتی كه دولت در سایر كشورهای اسلامی بنا می كند، چه حكمی دارد؟
جایز است و مانع شرعی ندارد.
س 108: چشمه ای است كه سرچشمه آن در زمین ملكی شخصی قرار دارد. اگر بخواهیم آب آن را به وسیله لوله به منطقه ای كه چند كیلومتر با آن فاصله دارد، انتقال دهیم، باید لوله از زمین های ملكی این شخص و افراد دیگر عبور نماید، آیا در صورت عدم رضایت مالكین زمین ها، استفاده از آب چشمه برای وضو و غسل و سایر تطهیرات جایز است؟
اگر چشمه، در كنار و خارج از ملك غیر، خود به خود جوشیده و قبل از جریان آن بر زمین، وارد لوله شده و به منطقه منظور هدایت شود در صورتی كه استفاده از آب عرفا تصرّف در ملك غیر محسوب نشود، اشكال ندارد.
س 109: سازمان آب، نصب پمپ فشار و استفاده از آن را ممنوع اعلام كرده است، ولی در برخی از محلّه ها فشار آب ضعیف است و ساكنان آن مجبورند كه برای استفاده از آب در طبقات بالای ساختمانها از پمپ فشار استفاده كنند، با توجه به این مسأله به دو سؤال زیر پاسخ فرمایید؟
الف: آیا نصب پمپ فشار آب جهت استفاده از آب بیشتر از نظر شرعی جایز است؟
ب: در صورت عدم جواز استفاده از پمپ فشار آب، وضو و غسل با آبی كه بوسیله پمپ جذب می شود چه حكمی دارد؟
در فرض سؤال، نصب و استفاده از پمپ فشار جایز نیست، و وضو و غسل با آبی كه بوسیله پمپ به دست می آید، محل اشكال است.
س 110: نظر جنابعالی درباره وضو گرفتن قبل از داخل شد وقت نماز چیست؟ در پاسخ به یكی از استفتائات فرموده اید كه با وضوئی كه نزدیك اول وقت نماز گرفته می شود، می توان نماز خواند. منظور شما از نزدیك اول وقت نماز، چه مقدار است؟
ملاك صدق عرفی نزدیكی وقت نماز است، و اگر در آن وقت برای نماز وضو گرفته شود، اشكال ندارد.
س 111: آیا شخصی كه وضو می گیرد، مستحب است هنگام مسح قسمت پائین انگشتان پا یعنی جائی را كه موقع راه رفتن با زمین تماس پیدا می كند، مسح نماید؟
محل مسح پا عبارت است از روی پا از سر یكی از انگشتان تا مفصل ساق، و استحباب مسح پائین انگشتان پا ثابت نشده است.
س 112: اگر شخص وضو گیرنده، هنگام شستن دستها و صورت به قصد وضو اقدام به باز و بسته كردن شیر آب نماید، این كار او چه حكمی دارد؟
اشكال ندارد و به صحت وضو لطمه ای نمی زند. ولی اگر بعد از فراغت از شستن دست چپ و قبل از مسح با آن، دستش را روی شیری كه خیس است بگذارد و آب وضوی دست با آب خارج از وضو مخلوط شود، صحت مسح با رطوبتی كه مختلط از آب وضو و آب خارج است، محل اشكال می باشد.
س 113: آیا برای مسح می توان از غیر آب وضو استفاده كرد؟ و همچنین آیا مسح سر حتما باید با دست راست و از بالا به پایین باشد؟
مسح سر و پاها باید با رطوبتی كه از آب وضو در دستها مانده، كشیده شود و اگر رطوبتی باقی نمانده باید از ریش یا ابرو رطوبت گرفته و مسح نماید و احتیاط آن است كه مسح سر با دست راست باشد، ولی كشیدن مسح از بالا به پایین لازم نیست.
س 114: بعضی از زنها ادعا می كنند كه وجود رنگ روی ناخن مانع وضو نیست و مسح روی جوراب نازك هم جایز است. نظر شریف جنابعالی در این باره چیست؟
در صورتی كه رنگ دارای جرم باشد، مانع از رسیدن آب به ناخن می باشد و وضو باطل است و مسح بر جوراب هر قدر هم نازك باشد، صحیح نیست.
س 115: آیا مجروحان جنگی كه قطع نخاع شده اند و قدرت نگهداری بول را ندارند، جایز است در نماز جمعه شركت كرده و به خطبه ها گوش دهند و با عمل به وظیفه شخص مسلول، نماز جمعه و عصر را بخوانند؟
شركت آنان در نماز جمعه اشكال ندارد، ولی با توجه به اینكه بر آنان واجب است كه بعد از وضو گرفتن بدون فاصله زمانی، شروع به خواندن نماز كنند، بنابراین وضوی قبل از خطبه های نماز جمعه در صورتی برای خواندن نماز جمعه كافی است كه بعد از وضو حدثی از آنان سر نزند.
س 116: شخصی كه قادر بر وضو گرفتن نیست، فرد دیگری را برای انجام وضو به نیابت می گیرد و خودش نیت نموده و با دست خود مسح می كند و اگر قادر بر مسح نباشد نایب دست او را گرفته و با آن مسح می نماید. اگر از این كار هم عاجز باشد، نائب از دست او رطوبت گرفته و مسح می كند. حال، اگر این شخص دست نداشته باشد، چه حكمی دارد؟
اگر این شخص كف دست نداشته باشد، برای مسح، رطوبت از ساعد او گرفته می شود، و اگر ساعد هم نداشته باشد، رطوبت از صورت او گرفته شده و سر و پا با آن مسح می شوند.
س 117: در نزدیكی محل برگزاری نماز جمعه مكانی برای وضو گرفتن وجود دارد كه تابع مسجد جامع است و پول آب آن از غیر بودجه مسجد پرداخت می شود. آیا شركت كنندگان در نماز جمعه جایز است كه از آن آب استفاده كنند؟
چون آب آن برای وضو گرفتنِ همه نمازگزاران بطور مطلق قرارداده شده است، استفاده از آن اشكال ندارد.
س 118: آیا وضوئی كه قبل از نماز ظهر و عصر گرفته شده، برای خواندن نماز مغرب و عشا هم با علم به این كه در این مدت هیچیك از مبطلات وضو از وی سرنزده است، كافی است؟ یا آنكه هر نمازی نیت و وضوی جداگانه ای دارد؟
برای هر نمازی وضوی جداگانه لازم نیست. با یك وضو تا زمانی كه باطل نشده، می تواند هر مقدار نماز كه می خواهد بخواند.
س 119: آیا وضو گرفتن به نیت نماز واجب قبل از داخل شدن به وقت آن جایز است؟
وضو گرفتن برای خواندن نماز واجب، اگر نزدیك داخل شدن به وقت آن باشد. اشكال ندارد.
س 120: به علت فلج شدن هر دو پایم به كمك كفش طبی و عصای چوبی راه می روم، و چون به هیچ وجه بیرون آوردن كفش هنگام وضو برایم امكان ندارد، امیدوارم وظیفه شرعی مرا در رابطه با مسح هر دو پا بیان فرمائید.
اگر بیرون آوردن كفش برای مسح پاها برای شما خیلی سخت و دشوار است ، مسح بر روی كفش كافی و مجزی است.
س 121: اگر بعد از رسیدن به مكانی تا چند فرسخی آن به جستجوی آب بپردازیم و آب آلوده و كثیفی را بیابیم، در این حالت تیمم برای ما واجب است یا وضو گرفتن با آن آب؟
اگر آن آب پاك و مطلق باشد و استعمال آن ضرری نداشته باشد و خوف ضرر هم در بین نباشد، وضو واجب است و نوبت به تیمم نمی رسد.
س 122: آیا وضو به خودی خود مستحب است؟ و آیا می توان قبل از داخل شدن به وقت نماز به قصد قربت وضو گرفت و با همان وضو نماز خواند؟
وضو به قصد طهارت از نظر شرعی مستحب و مطلوب است و خواندن نماز با وضوی مستحب جایز است.
س 123: كسی كه همیشه در وضویش شك می كند، چگونه می تواند به مسجد برود و نماز بخواند و به قرائت قرآن كریم و زیارت معصومین علیهم السلام بپردازد؟
شك در بقای طهارت بعد از وضو اعتبار ندارد، و تا یقین به نقض وضو پیدا نكرده است می تواند با آن نماز بخواند و قرآن قرائت كند و به زیارت برود.
س 124: آیا در صحت وضو شرط است كه آب بر همه قسمت های دست جریان پیدا كند یا آنكه كشیدن دست تر بر آن كافی است؟
صدق شستن منوط به رساندن آب به تمام عضو است هر چند بوسیله دست كشیدن باشد. ولی مسح اعضاء با دست مرطوب به تنهائی كافی نیست.
س 125: آیا در مسح سر، مرطوب شدن مو كافی است یا این كه رطوبت باید به پوست سر هم برسد؟
مسح بر پوست سر واجب نیست. بلكه بر موی قسمت جلوی سر كافی است.
س 126: كسی كه از موی مصنوعی استفاده می كند مسح سر را چگونه انجام دهد؟ و وظیفه او راجع به غسل چیست؟
اگر موی كاشته شده، قابل برداشتن نبوده و یا ازاله آن مستلزم ضرر و مشقت باشد و با وجود موها قدرت بر رساندن رطوبت به پوست سر نباشد، مسح بر روی همین موها كافی است، و غسل نیز همین حكم را دارد.
س 127: ایجاد فاصله زمانی در شستن اعضاء هنگام وضو یا غسل، چه حكمی دارد؟
فاصله زمانی (عدم موالات) در غسل اشكال ندارد. ولی در وضو اگر فاصله به مقداری باشد كه اعضای قبلی خشك شوند، وضو باطل است.
س 128: وضو و نماز كسی كه پی در پی از او باد به مقدار كم خارج می شود، چه حكمی دارد؟
اگر نتواند وضوی خود را تا آخر نماز حفظ كند و تجدید وضو در اثناء نماز هم برای او خیلی دشوار باشد، می تواند با هر وضوئی یك نماز بخواند، یعنی برای هر نماز به یك وضو اكتفا كند، هر چند وضوی او در بین نماز باطل شود.
س 129: بعضی از افرادی كه در مجتمع های مسكونی زندگی می كنند، از پرداخت هزینه خدماتی كه از آنها استفاده می كنند از قبیل هزینه آب سرد و گرم، تهویه، نگهبانی و مانند آنها، خودداری می كنند. آیا روزه و نماز و سایر عبادات این افراد كه بار مالی این خدمات را بدون رضایت همسایگان به دوش آنان می اندازند، از نظر شرعی باطل است؟
هر یك از مشتركین از نظر شرعی به مقداری كه از امكانات مشترك استفاده می كند، نسبت به هزینه خدمات مدیون است، و اگر از پرداختِ پول آب، امتناع كند، وضو و غسل او محل اشكال و بلكه باطل است.
س 130: شخصی غسل جنابت نموده و بعد از گذشت سه تا چهار ساعت می خواهد نماز بخواند، ولی نمی داند غسلش باطل شده است یا خیر؟ اگر احتیاطا وضو بگیرد، اشكال دارد یا خیر؟
در فرض مذكور وضو واجب نیست، ولی احتیاط هم مانعی ندارد.
س 131: آیا كودك نا بالغ، محدث به حدث اصغر می شود ؟ آیا می توان قرآن را در دسترس او قرارداد تا آن را مسّ كند؟
بله، با عارض شدن مبطلات وضو، كودك نابالغ هم محدث می شود، ولی مس كتابت قرآن بر او حرام نیست و بر مكلّف واجب نیست او را از دست زدن به نوشته قرآن باز دارد.
س 132: اگر عضوی از اعضای وضو بعد از شستن آن و قبل از اتمام وضو ، نجس شود، چه حكمی دارد؟
نجس شدن آن عضو، به صحت وضو ضرر نمی رساند، ولی تطهیر آن عضو برای پاك شدن از نجاست بخاطر نماز واجب است.
س 133: آیا بودن چند قطره آب بر روی پا هنگام مسح، برای وضو ضرر دارد؟
واجب است كه محل مسح از آن قطرات خشك شود تا هنگام مسح، رطوبت دست بر پا تأثیر بگذارد نه بر عكس.
س 134: كسی كه دست راست او از بالای مرفق قطع شده، آیا مسح پای راست از او ساقط است؟
مسح پای راست از او ساقط نمی شود، بلكه باید با دست چپ بر آن مسح كند.
س 135: كسی كه در اعضای وضوی او زخم یا شكستگی باشد، چه وظیفه ای دارد؟
اگر در اعضای وضو زخم یا شكستگی است و روی آن باز باشد و آب برای آن ضرر ندارد، باید آن را بشوید و اگر شستن آن مضر است باید اطراف آن را بشوید، و احتیاط آن است كه اگر كشیدن دست تر بر آن ضرر ندارد، دست تر بر آن بكشد.
س 136: كسی كه محل مسح او زخم است، چه وظیفه ای دارد؟
اگر نمی تواند روی زخم محل مسح دستِ تر بكشد باید به جای وضو تیمم كند. ولی در صورتی كه می تواند پارچه ای روی زخم قرار دهد و بر آن دست بكشد، احتیاط آن است كه علاوه بر تیمم، وضو نیز با چنین مسحی بگیرد.
س 137: كسی كه جاهل به بطلان وضویش است و بعد از وضو متوجه آن می شود، چه حكمی دارد؟
اعاده وضو برای اعمال مشروط به طهارت، واجب است، و اگر با وضوی باطل نماز خوانده باشد، اعاده آن نیز واجب می باشد.
س 138: كسی كه در یكی از اعضای وضویش زخمی وجود دارد كه حتی اگر جبیره هم بر روی آن قرار دهد دائما از آن خون می آید، چگونه باید وضو بگیرد؟
واجب است جبیره ای را بر روی زخم بگذارد كه خون از آن بیرون نمی آید، مثل نایلون.
س 139: آیا خشك كردن رطوبت بعد از وضو مكروه است؟ در مقابل، آیا خشك نكردن آن مستحب است؟
اگر دستمال یا پارچه معینی را مخصوص این كار قرار دهد، اشكال ندارد.
س 140: آیا رنگ مصنوعی كه زنها از آن برای رنگ كردن موی سر و ابروی شان استفاده می كنند، مانع از صحت وضو و غسل است؟
اگر صرفا رنگ باشد و دارای جرمی نباشد كه مانع از رسیدن آب به مو شود، وضو و غسل صحیح است.
س 141: آیا جوهر از موانعی است كه وجود آن بر روی دست باعث بطلان وضو می شود؟
اگر جوهر دارای جرم بوده و مانع از رسیدن آب به پوست شود، وضو باطل است، و تشخیص این موضوع بر عهده مكلّف می باشد.
س 142: اگر رطوبت مسح سر به رطوبت صورت متصل شود، آیا وضو باطل می شود؟
از آنجائی كه مسح پاها باید با رطوبتی كه از آب وضو در كف دو دست باقی مانده صورت بگیرد، لذا باید هنگام مسح سر، دست به قسمت بالای پیشانی نرسد و با رطوبت صورت برخورد نكند تا این كه رطوبت دست كه هنگام مسح پا به آن نیاز دارد با رطوبت صورت مخلوط نشود.
س 143: شخصی كه وضویش نسبت به وضوی متعارف بین مردم وقت بیشتری می گیرد، برای یقین پیدا كردن به شستن اعضای وضو چه كاری باید انجام دهد؟
باید از وسوسه اجتناب نماید، و برای این كه شیطان از او ناامید شود، باید به وسوسه ها اعتناء نكند و كوشش كند كه همانند سایر اشخاص به مقداری كه از نظر شرعی واجب است، اكتفا نماید.
س 144: بعضی از قسمت های بدنم خالكوبی شده است، گفته می شود كه غسل و وضو و نمازم باطل هستند و نمازی از من پذیرفته نمی شود. امیدوارم مرا در این باره راهنمائی فرمائید.
اگر خالكوبی مجرد رنگ باشد و یا در زیر پوست بوده و بر ظاهر پوست چیزی كه مانع از رسیدن آب بر آن شود، وجود نداشته باشد، وضو و غسل و نماز صحیح است.
س 145: اگر بعد از خروج بول، انسان استبراء كرد و وضو گرفت و سپس رطوبتی كه مردد بین بول و منی است از او خارج شد، چه حكمی دارد؟
در فرض سؤال، برای تحصیل یقین به طهارت از حدث، واجب است كه هم غسل كند و هم وضو بگیرد.
س 146: لطفا تفاوت وضوی زن و مرد را بیان فرمائید.
بین زن و مرد در افعال و كیفیت وضو فرقی نیست، جز این كه برای مردها مستحب است كه هنگام شستن آرنج از قسمت بیرونی آن شروع كنند و زنها از قسمت داخلی آن.